Мамандық таңдау мәселесі жоғары сынып оқушыларының алдында тұр, ал қазір ол біздің қоғамда болып жатқан өзгерістерге байланысты аса өзекті болып отыр. Көптеген жаңа мамандықтар туралы оқушылар аз ақпарат алады, және дәстүрлі мамандықтар да елеулі өзгерістерге ұшырайды.Еңбек нарығының сұранысы, адамға және оның жеке ерекшеліктеріне қойылатын мамандық талаптары сияқты факторларды ескере отырып жасалған кәсіби таңдау мамандықты табысты игерудің, еңбек қызметіне үйлесімді кірудің, бәсекеге қабілетті кәсіпқойдың қалыптасуының, сайып келгенде – оның отбасының амандығы маңызды шарты болып табылатыны баршаға мәлім.
Жоғарыда айтылғандарға байланысты мектепте кәсіби бағдар беру жұмысының міндеттері:
1. Оқушыларға кәсіптік өзін-өзі айқындауды шешуде көмек көрсету;
2. Олардың құндылықтық бағдарларын, қабілеттері мен мүмкіндіктерін, өмірлік жоспарлары мен перспективаларын ескере отырып, кәсіптерді дербес және саналы таңдауын қалыптастыруға ықпал ету.
Негізгі бағыттары оқушылармен жұмыс істеу болып табылады:
Оқушыларды мамандықтар, оларды алу жолдары, жұмысқа орналасу мүмкіндіктері туралы хабардар ету, еңбек нарығында сұранысқа ие мамандықтарды насихаттау, басымдықта (техникалық, ауылшаруашылық мамандықтары);
Педагог-психологтың қатысуымен және оқушылардың кәсіби маңызды қасиеттерін диагностикалаудың заманауи әдістері мен құралдарын қолдана отырып оқыту;
Кәсіппен танысу және еңбекті ұйымдастыру мақсатында кәсіпорындарға экскурсиялар ұйымдастыру;
Оқу орындарының өкілдерімен кездесулер ұйымдастыру;
Жоғары оқу орындарымен және колледждермен бірлескен іс-шаралар ұйымдастыру;
Оқу орындарының Ашық есік күндерін өткізу;
2018-2019 оқу жылына мектеп директоры бекіткен мамандық таңдауға көмек көрсетуге бағытталған жұмыс жоспары жасалды.
Бұл бағытта 9-11 сынып жетекшілері үлкен жұмыс атқаруда. Тәрбие жұмысының жоспарына "Менің таңдауым", «Мынау не?», «Барлық жұмыстар жақсы». Жоғары буында мектеп психологымен бірге оқтын-оқтын кәсіптік анықтауға сауалнама жүргізіледі, өндіріске экскурсиялар жүргізіледі.Сынып жетекшілері балаларды іскерлік ойындар, викториналар арқылы кәсіптерімен таныстырады. Кәсіптік бағдар беру саласында бірінші қабатта "Мамандықты қалай таңдау керек", "Кәсіптік бағдар", "Кім болу керек?". Осы стендтерде балалар оқу орындары, мамандықтар туралы, таңдауды қалай дұрыс жасау туралы ақпарат ала алады. Мәліметтер мерзімді түрде толықтырылып, жаңартылып отырады.9,11 сынып ата-аналары үшін "Біздің заманымыздың кәсіптері"атты ата-аналар жиналысы өтті. Осылайша, мектептегі кәсіптік бағдар жұмысының нәтижесі 9-11 сыныптарда мектеп оқушыларының мамандығын анықтауды және таңдаған мамандықтары бойынша мектеп түлектерінің Қазақстан Республикасының және Ресейдің басқа өңірлерінің ЖОО-на табысты түсуін есептеуге болады. Осы бағыт бойынша жұмысты әрі қарай да жоспарлап отырмыз.
Ионина Ю.А.