Барлық уақытта жоғары сынып оқушыларының алдында " қандай мамандық таңдау керек?». Қазіргі уақытта бұл мәселе өте маңызды мағынаға ие болады, өйткені еңбек нарығындағы қатаң бәсекелестік мектеп оқушылары мен олардың ата-аналарын осы мәселе туралы ойландырады. Оған дұрыс жауап адамның болашақ тағдырына әсер етеді. Шатастырмау, дұрыс бағдарлау, мамандықтардың кең әлемінде өз орнын табу қиын, әсіресе мектепті бітірген жас жігіт үшін. Ол өзі үшін маңызды, қоғамға қажетті және еңбек нарығының сұраныстары мен мүдделеріне сәйкес келетін мамандықты таңдауы керек. Мамандық таңдау туралы нақты шешім қабылдау үшін келесі факторларды талдау қажет:
Бірінші фактор – «Қажету»
Жасөспірімге оның қызығушылықтары мен бейімділігін бағалауға көмектесу, оған қандай мамандықтар ұнайтынын, бейнелейтінін, күн сайын не істегісі келетінін анықтау.
Екінші фактор – «Істей аламын»
Баланы өзі таңдаған мамандық қоя алатын талаптармен таныстыру. Оған мектепте алған қабілеттері мен дағдыларын, білімдері мен дағдыларын анықтауға, оларды таңдаған мамандыққа қалай қолдануға болатындығын айтуға көмектесу.
Үшінші фактор – «Керек»
Таңдалған мамандық еңбек нарығында сұранысқа ие бола ма және таңдалған мамандық бойынша кәсіптік білім алуға болатындығын біліңіз.
1. Кәсіби таңдаудың бірнеше балама нұсқаларын белгілеңіз.
2. Жасөспіріммен бірге әр нұсқаның артықшылықтары мен кемшіліктерін бағалаңыз.
3. Әр таңдауда оның сәтті болу мүмкіндігін зерттеп, әр нұсқаның салдарын есептеңіз.
4. Негізгі жоспарды жүзеге асыруда қиындықтар туындаған жағдайда балаңызбен бірге қосалқы нұсқаларды қарастырыңыз.
А. Сыздыкова